Tag archieven: zelfreflectie

Woord van dank aan mijn cliënten.

Bij deze wil ik graag een woord van dank richten aan al mijn cliënten.

Toen ik zeven jaar geleden met mijn zelfstandige praktijk begon, voelde ik me vaak onzeker:

‘Zal ik die cliënt wel kunnen bieden wat hij/zij nodig heeft? Sta ik zelf wel al ver genoeg in mijn proces om anderen te kunnen begeleiden?’

Na het geven van mijn eerste mindfulnesstrainingen (individueel en aan kleine groepjes) deed het me deugd om warme en eerlijke feedback van mijn deelnemers te mogen ontvangen. Omdat ik getuige mocht zijn van hun groeiproces , hun worstelingen en hun kleine of grote overwinningen op zichzelf, begon ik in te zien dat mijn eigen kwetsbaarheid ook mijn kracht was in het ondersteunen van anderen. Ik leerde dat ik vertrouwen mocht hebben in de stappen (soms heel klein en voorzichtig, soms spectaculair, soms met momenten van terugval) die mijn cliënten onder mijn begeleiding zouden zetten.

Het verwarmde mijn hart dat ik een stukje mee op weg kon gaan met hen, hun hand vast kon houden om hen dan op eigen kracht, maar altijd met de mogelijkheid om weer even op mij te leunen, hun levenspad verder te laten bewandelen.

In die eerste jaren durfde ik niet afwijken van het gestandaardiseerde 8-wekenprogramma MBSR/MBCT. Wijze dokters en psychologen hadden dit programma immers bedacht en onderzoek had aangetoond dat dit programma een positieve invloed had op de levenskwaliteit van mensen.

Gaandeweg ontwikkelde ik, op vraag van cliënten naar trainingen van kortere duur, drie trainingen met mindfulness als basis en elk een eigen thema (omgaan met stress, omgaan met chronische pijn, leven vanuit het hart).

Sommige mensen bleken vooral veel te hebben aan de meditaties. Anderen lieten zich graag inspireren door de symbolische verhalen tijdens de sessies. Sommige gaven te kennen vooral veel gehad te hebben aan de gesprekken. Voor nog anderen waren vooral de educatieve schema’s in verband met het omgaan met de innerlijke criticus, communicatie, stellen van grenzen, stress,… een echte eye-opener. En voor velen was het een combinatie van al het voorgaande.

Uit de feedback van mijn cliënten leerde ik dat iedereen wel iets meeneemt uit een training en dat mensen vooral zélf in staat zijn om te kiezen welke elementen uit een training ze willen integreren in hun leven en hoe.

Gaandeweg durfde ik meer en meer het vaste stramien van de mindfulnesstrainingen loslaten en waagde ik me met een bang hart aan consultaties waarbij ik minder houvast en structuur had dan bij een volledig op voorhand uitgewerkte training. Het was zeker zoeken in het begin, maar soms is het pas door iets daadwerkelijk te doen dat je jezelf de kans geeft erin te groeien.

Mijn cliënten hebben me doen inzien waar mijn verantwoordelijkheid voor hun proces eindigt en waar hun eigen verantwoordelijkheid begint. Ze hebben me geleerd hen niet te veel uit handen te nemen zodat ze uitgedaagd worden het heft in eigen handen te nemen om stappen te zetten naar verandering.

Ik ben ontzettend dankbaar dat mijn cliënten:

  • tussen de sessies door verder aan de slag gaan met de hier verworven inzichten
  • zelf tot nieuwe inzichten komen omdat er een proces in gang werd gezet
  • hun gedrag en manier van communiceren beginnen aan te passen
  • meer grenzen stellen en beter voor zichzelf zorgen
  • Enz

Het doet me zoveel plezier hen te zien groeien en openbloeien. En ja, soms gaat dat gepaard met terugvallen. Of ze krijgen te maken met tegenkantingen uit hun omgeving, onverwachte tegenslagen, onredelijke eisen van anderen,… En dan zie ik hen soms spartelen en kopje ondergaan, maar altijd opnieuw weer boven water komen (al zie ik het ook niet als een falen als dit gedurende een langere tijd even echt niet lukt). Omdat ik zelf weet hoe het voelt om kopje onder te gaan, kan ik mijn cliënten aanmoedigen om het niet op te geven. Ik reik hen telkens opnieuw de hand in het volle vertrouwen dat zij de kracht in zichzelf terug zullen vinden, dat zij hun waarde zullen inzien en hun verantwoordelijkheid zullen opnemen.

Het liep niet altijd over rozen. Sommige cliënten daagden me uit om meer op mijn strepen te gaan staan, om te gaan inzien dat meditatie niet voor iedereen is weggelegd en dat er soms andere manieren zijn om dichter bij jezelf te komen, om bepaalde zaken niet op mezelf te betrekken,… En ook daar heb ik veel uit geleerd. Het heeft bijgedragen aan mijn eigen groeiproces dat nooit eindigt. En dus ook die cliënten ben ik dankbaar en heb ik op hun eigen manier een veranderingsproces zien ondergaan.

Bedankt dus aan al mijn cliënten voor hun inzet, hun wijsheid, de spiegels die ze me soms voorhouden, hun evolutie. En bovenal dank voor het vertrouwen.

Wat is hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit?

Hooggevoeligheid of hoogsensitiviteit is een persoonlijkheidskenmerk dat bij 15 tot 20 % van de bevolking voorkomt. Hooggevoeligen beschikken over een gevoeliger zenuwstelsel dan anderen en zijn zich daardoor bewust van subtiliteiten in hun omgeving, wat in veel situaties een voordeel is. Ze kunnen echter ook gemakkelijk overweldigd raken door een zeer stimulerende omgeving.

Elaine Aron

In 2002 introduceerde Elaine Aron, universitair docent psychologie en psychotherapeut, het begrip ‘hoogsensitiviteit’, een karaktereigenschap die voordien nog geen plaats had gekregen in de persoonlijkheidspsychologie.

Hoogsensitiviteit is een neutrale eigenschap die heel wat positieve aspecten in zich draagt. Zo zijn hooggevoeligen die ontspannen zijn vaak erg goede luisteraars en hebben ze een sterk empathisch vermogen. Wanneer ze echter overprikkeld worden, hebben ze vaak de behoefte zich terug te trekken uit een situatie die hen overweldigt. Op zulke momenten moeten ze zich als het ware eerst opnieuw ‘opladen’ en zijn ze tijdelijk ‘buiten gebruik’.

Hooggevoeligheid uit zich op vier terreinen.


Ten eerste is er de lichamelijke gevoeligheid. Hooggevoeligen zijn gevoeliger voor pijn, voor medicatie, hebben soms moeite met etiketjes in hun kleding, kunnen bijvoorbeeld wollen kledij niet verdragen, merken subtiele geur- en smaakverschillen op, ontwikkelen sneller allergieën. Ze zijn vaak bijzonder gevoelig voor de effecten van caffeïne. Ze kunnen (zowel lichamelijk als emotioneel) diep geroerd raken door kunst of muziek.

Op emotioneel gebied voelen hoogsensitieve personen gemakkelijk de stemming van anderen aan en kunnen ze erdoor aangedaan zijn. Ze nemen de stemmingen van anderen soms automatisch over. Ze zijn gevoelig voor een sfeer die ergens hangt en merken spanningen en conflicten tussen personen gemakkelijk op. Dit zorgt ervoor dat ze zich heel goed kunnen inleven in anderen en dat ze de kwetsbaarheid van anderen aanvoelen en begrijpen. De keerzijde van dit sterk empathisch vermogen is dat hooggevoeligen vaak de neiging hebben de lasten van anderen te dragen en dat hun functioneren sterk negatief beïnvloed wordt door spanningen, conflicten en negativiteit in hun omgeving. Op emotioneel gebied zijn hooggevoelige personen ook zeer goed in staat tot zelfreflectie. Ze zoeken authentiek contact, diepe verbondenheid en bevestiging in hun omgeving.

Ten derde kunnen hoogsensitieve personen van streek raken door veranderingen in gewoontes of in hun omgeving. Ze hebben vaak wat meer tijd dan anderen nodig om zich aan te passen.

Tenslotte hebben hooggevoeligen vaak een groot rechtvaardigheidsgevoel en vinden ze zingeving erg belangrijk. Ze zijn vaak ook zeer plichtsgetrouw en voorzichtig en zijn gericht op een liefdevolle en vredige wereld. Ze hechten veel waarde aan de waarheid en eerlijkheid. Ze denken veel na en bekijken de dingen van alle kanten. Ze denken vaak na over het eigen denken (meta-denken).

Diagnose?

Hoogsensitiviteit is dus zeker geen ziekte of stoornis! Het is een persoonlijkheidskenmerk. Omdat het een karaktertrek is, worden er geen diagnoses van hooggevoeligheid gesteld.

Gradaties en intensiteiten

Uiteraard komen de vermelde kenmerken niet bij alle hooggevoeligen of in dezelfde gradatie voor. Hooggevoeligheid bestaat dan ook in verschillende gradaties en intensiteiten.

Wanneer zorgt hooggevoeligheid voor problemen?

Hooggevoeligen kunnen in de problemen komen wanneer zij voortdurend overprikkeld worden, bij niemand terecht kunnen met hun emoties, niet geleerd hebben op een goede manier met hun gevoeligheid om te gaan,… Ook onze maatschappij, die steeds meer gericht is op presteren en snelheid, is niet steeds aangepast aan de behoeften van hooggevoelige personen.

Hooggevoeligheid als kracht

Wanneer hoogsensitieve personen echter gesteund worden in hun emotionele ontwikkeling en noden kunnen zij zich ontpoppen tot veelkleurige vlinders met een arsenaal aan creatieve ideeën. Dan kunnen ook anderen de vruchten plukken van hun hoge opmerkzaamheid en groot empathisch vermogen.

Uit het artikel ‘In de schijnwerper: hooggevoeligheid.’ dat ik als vrijwilliger en als hooggevoelig persoon bij HSP Vlaanderen schreef voor Trefpunt Zelfhulp.

Meer lezen?

  • Mijn kind is hooggevoelig. Ilse Van den Daele en Linda T’Kindt
  • Hoogsensitieve personen. Hoe blijf je overeind als de wereld je overweldigt? Elaine N. Aron
  • Gevoelige keuzes (blogbericht). Klik hier